طبقه‌بندی برند چیست؟ راهنمای کامل طبقات ثبت علامت تجاری در ایران
اگر شما هم برای کسب‌وکارتان یک برند (علامت تجاری) طراحی کرده‌اید و حالا تصمیم دارید آن را به ثبت برسانید، حتماً با این سؤال مواجه شده‌اید که:
> «برند من در کدام طبقه باید ثبت شود؟»
ثبت علامت تجاری تنها به داشتن یک لوگو یا نام زیبا محدود نمی‌شود.
یکی از مهم‌ترین مراحل در فرآیند ثبت برند، انتخاب طبقه مناسب است.
در واقع بدون تعیین طبقه، ثبت علامت تجاری معنایی ندارد.
—
منظور از طبقه‌بندی برند چیست؟
قانون‌گذار برای نظم‌دهی به ثبت برندها و جلوگیری از تضاد و تداخل علائم تجاری مشابه، کل کالاها و خدمات را در ۴۵ طبقه تقسیم‌بندی کرده است.
این طبقات به دو بخش اصلی تقسیم می‌شوند: ✅ طبقات کالا (کالا محور)
✅ طبقات خدمات (خدمات محور)
هر طبقه شامل گروه خاصی از محصولات یا خدمات است. وقتی شما برند خود را در یک یا چند طبقه ثبت می‌کنید، در واقع انحصار استفاده از آن علامت تجاری را فقط در همان طبقه‌ها بدست می‌آورید.
—
چرا طبقه‌بندی برند اهمیت دارد؟
📌 تصور کنید علامت «X» در طبقه ۳۰ (مواد غذایی) به نام شخصی ثبت شده است.
حالا اگر فرد دیگری بخواهد همین علامت «X» را در طبقه ۱ (مواد شیمیایی) ثبت کند، به شرط نداشتن تداخل و احتمال گمراهی مشتری، این امکان وجود دارد.
بنابراین: ✅ ثبت برند همیشه محدود به طبقه‌ای است که علامت شما در آن ثبت شده است.
✅ حق استفاده انحصاری از علامت، فقط در همان حوزه کالا یا خدماتی است که ثبت کرده‌اید.
—
چه تعداد طبقه داریم و چطور انتخاب می‌شوند؟
همانطور که گفته شد، کل سیستم طبقه‌بندی برند شامل ۴۵ طبقه است که:
۳۴ طبقه مخصوص کالاها
۱۱ طبقه مخصوص خدمات
📌 برای مثال:
طبقه ۲۵ شامل پوشاک
طبقه ۳۰ شامل مواد غذایی
طبقه ۳۵ شامل خدمات تبلیغات و مدیریت کسب‌وکار
طبقه ۴۲ شامل خدمات طراحی نرم‌افزار و فناوری اطلاعات
—
برند شما باید در کدام طبقه ثبت شود؟
انتخاب طبقه کاملاً به نوع فعالیت و مجوزهای کسب‌وکار شما بستگی دارد.
برای مثال:
اگر کارخانه تولید رب گوجه دارید، علامت تجاری شما باید در طبقه ۲۹ (محصولات کشاورزی و دامی و لبنیات و…) ثبت شود.
اگر شرکت طراحی سایت دارید، برندتان در طبقه ۴۲ (خدمات علمی و فناوری و طراحی نرم‌افزار) ثبت می‌شود.
—
نکات کلیدی درباره ثبت برند در طبقات مختلف
✅ دقت در انتخاب طبقه
شما باید دقیقاً طبق مجوز فعالیت و محصولات یا خدماتی که ارائه می‌دهید، طبقه (یا طبقات) صحیح را انتخاب کنید.
اگر طبقه اشتباه را انتخاب کنید، ممکن است:
نتوانید از علامت تجاری خود برای محصول یا خدمتی که واقعاً ارائه می‌کنید استفاده قانونی کنید.
یا حتی مجبور شوید دوباره هزینه و زمان برای ثبت در طبقه صحیح صرف کنید.
✅ بهره‌برداری محدود به طبقه ثبت شده
بسیار مهم است بدانید که علامت تجاری ثبت‌شده فقط در همان طبقه‌ها اعتبار دارد.
مثلاً:
اگر علامت شما فقط در طبقه ۳۰ (مواد غذایی) ثبت شده باشد،
نمی‌توانید از همان علامت برای محصولاتی در طبقه ۱ (مواد شیمیایی) استفاده کنید یا مانع استفاده دیگران در آن طبقه شوید.
—
چه باید کرد؟
🔍 قبل از اقدام به ثبت علامت تجاری، حتماً:
نوع کالاها یا خدمات خود را مشخص کنید.
مجوزهای صنفی یا پروانه بهره‌برداری خود را بررسی کنید.
با یک کارشناس ثبت علامت تجاری مشورت کنید تا بهترین طبقات برای شما انتخاب شود.
—
جمع‌بندی: اهمیت ثبت برند در طبقه مناسب
✅ ثبت برند بدون انتخاب طبقه معنی ندارد.
✅ شما باید برند خود را در طبقه‌ای ثبت کنید که متناسب با فعالیت اصلی کسب‌وکارتان باشد.
✅ همچنین می‌توانید با پرداخت هزینه جداگانه، علامت خود را در چند طبقه ثبت کنید تا دایره حفاظت قانونی از برندتان وسیع‌تر شود.